WWFT

WWFT: Wet ter voorkoming van Witwassen en Financieren van Terrorisme

De makelaar als poortwachter
In 2008 werden makelaars bij de invoering van de WWFT 'bevorderd' tot onbetaalde fiscale opsporingsambtenaren. De WWFT is een nationale wet die voor een deel het gevolg is van regels die op Europees niveau werden vastgesteld in diverse anti-witwasrichtlijnen.
Het doel van de WWFT is om te voorkomen dat financieel dienstverleners zoals banken, advocaten, notarissen, accountants èn makelaars worden misbruikt om geld wit te wassen om daarmee de criminele herkomst van geld te maskeren of om terroristische activiteiten te financieren. 

Waarom vragen wij wat we vragen?
Op basis van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) moeten wij al onze klanten identificeren en die identiteit verifiëren, dus ook die van u. Kortom: wij moeten weten met wie wij zaken doen.
Naast het identificeren en verifiëren brengen wij in kaart waar u woont, maar waarom? Dit alles heeft te maken met het feit dat er landen zijn met een verhoogd risico op witwassen en/of financiering van terrorisme. Daarom doen wij dus onderzoek naar waar u woont en leggen dit vast.

Waarom wordt er gevraagd naar de herkomst van gelden?
We zijn er dan nog niet, want hoe gaat u de aankoop financieren? Waar komt het geld vandaan? Hoe hoog is uw huidige hypotheek en hoeveel spaargeld heeft u? Zo’n vraag zorgt wellicht voor onbegrip bij u, maar helaas zijn wij het verplicht om te achterhalen wat de herkomst is van het geld waarmee u uw aankoop gaat financieren. Waarom? Omdat we van de wetgever moeten vaststellen dat u met uw aankoop geen geld wilt witwassen.

Verplichting één: onderzoeken
Op grond van de WWFT is het niet toegestaan voor makelaars om diensten te verlenen aan anonieme klanten. Dat houdt in dat een makelaar moet kunnen bewijzen dat hij de identiteit van een particuliere opdrachtgever vooraf heeft gecontroleerd door inzage van een origineel identiteitsbewijs. 
Maar de wet gaat een stuk verder. Makelaars zijn verplicht om in hokjes te denken en datgene te doen waarvoor de media in ons land inmiddels angstvallig terugdeinzen. Makelaars moeten hun opdrachtgever en de wederpartij 'profileren' en zich daarmee een oordeel vormen over het 'risicoprofiel' van zijn klanten. Dat profileren doet een makelaar op basis van 'het type cliënt', de 'activiteiten' van de cliënt, het 'land van herkomst' en de maatschappelijke omgeving' van de cliënt. 

Verplichting twee: melden
Een makelaar is daarnaast verplicht om ongebruikelijke transacties te melden bij de FIU, de Financial Intelligence Unit. Een belangrijke vraag is dan natuurlijk wat een transactie wel of niet ongebruikelijk maakt.
Elke transactie met een persoon of bedrijf afkomstig uit een door de FATF of de EU 'aangewezen staat' is per definitie (objectief) ongebruikelijk. Over etnisch profileren gesproken: volgens richtlijnen is elke koper uit Tunesië, Servië of Cambodja direct verdacht. Ook objectief verdacht zijn transacties boven €10.000,- met verdachte betaalmiddelen, zoals cashgeld, cryptovaluta (bijv. bitcoins), toonderchecques of prepaid-kaarten. Maar daarnaast zijn er ook indicatoren die subjectief zijn en waarbij de makelaar een zorgvuldige afweging moet maken zodra de indruk bestaat dat er sprake zou kunnen zijn van witwassen of het financieren van terrorisme.

Verplichting drie: bewaren
Makelaars zijn verplicht om de identiteits- en verificatiegegevens van hun cliënten - inclusief de wederpartij - tot vijf jaar na het eindigen van de zakelijke relatie te bewaren.

Kopen zonder financieringsvoorbehoud?
Als er een woning wordt gekocht zonder financieringsvoorbehoud, dan hoeft er niet persé sprake te zijn van een ongebruikelijke transactie. Wat wel en niet ongebruikelijk is, hangt ook dan af van de concrete feiten en omstandigheden van het geval. De richtlijn voor makelaars noemt de volgende voorbeelden:
1. Een echtpaar van middelbare leeftijd wil van uw cliënt een woning kopen. De mensen maken geen financieringsvoorbehoud. Ze vertellen u dat ze hun oude woning net voor een goede prijs verkocht hebben en dat ze iets kleiner willen gaan wonen, omdat de kinderen het huis uit zijn. Uit ervaring weet u ongeveer wat de woningen in hun oude buurt opbrengen. Het zijn mensen met goede banen. U heeft geen reden om aan hun verhaal te twijfelen. In deze situatie hoeft u niet verder te vragen en ook niet te melden.
2. Een jongeman van in de twintig wil van uw cliënt een woning kopen. Hij maakt geen financieringsvoorbehoud. Hij doet schimmig over hoe hij de woning denkt te gaan financieren en over zijn inkomsten. In deze situatie is het wenselijk om door te vragen, u kunt bijvoorbeeld vragen naar een recent bankafschrift. Als ook het doorvragen geen helderheid verschaft, is een melding op zijn plaats.

Wij begrijpen dat het cliëntenonderzoek om privacygevoelige informatie vraagt, vanuit wet- en regelgeving is dit vastgelegd en wij als makelaars moeten hieraan voldoen. Het verzoek om deze informatie is niet in strijd met de AVG.
Makelaars worden met regelmaat gecontroleerd op de naleving van de WWFT.

Link naar Fiu Nederland